حمل کالای یخچالی و کاربرد آن در تجارت بین الملل
به دنبال پیشرفت و توسعه ی تجارت بین المللی و گسترش دامنه ی کالاهای حمل شده، بازار حمل کالای یخچالی نیز رشد سریعی داشته است و رشد و پیشرفت بیشتری نیز هم در زمینه ی انواع کالاهای یخچالی و نیز وسایل نقلیه مورد نیاز برای حمل آنها برای این بخش حمل و نقل پیش بینی می شود.
به طور کلی حمل کالای یخچالی در واقع حمل کالا با رعایت محدوده ی دمایی مشخصی برای هر محموله و هر مسافتی می باشد. به لطف این شیوه ی حمل بار از فساد و از بین رفتن بار جلوگیری می شود و همچنین خصوصیات مصرفی کالا بدون تغییر باقی می ماند.
حمل کالای یخچالی به خصوص برای صنایع غذایی، دارویی، شیمیایی، آرایشی و کشاورزی مورد توجه است و متقاضیان زیادی دارد.
رعایت نکات لازم برای حمل کالای یخچالی چه اهمیتی دارد؟
اهمیت رعایت نکات مهم و کلیدی برای حمل کالای یخچالی بسیار بالاست چرا که تعیین بازه های زمانی دقیق و منظم منجر به تحویل به موقع کالا شده و از فاسد شدن محموله جلوگیری می شود. این کار بایستی با مهارت و دانش کافی انجام شود.
با آگاهی و دانش کافی از محدوده های دمایی مناسب برای نگهداری کالاهای مختلف در حین حمل و نقل می توان این نوع از حمل و نقل کالا را بهینه سازی کرد.
انواع وسایل نقلیه مورد استفاده برای حمل کالای یخچالی
حمل کالای یخچالی با استفاده از وسایل نقلیه ی مخصوص و مجهزی انجام می شود که می توان 3 شرایط دمایی مختلف را در آنها برای نگهداری کالا ایجاد کرد. این 3 شرایط دمایی عبارتند از: گرمایش، خنک سازی و انجماد عمیق.
از جمله این وسایل نقلیه، کامیون یخچال است. این وسیله ی نقلیه مجهز به سیستم برودتی است که امکان حمل کالاهای فاسد شدنی، دارویی و شیمیایی و انواع کالاهای دیگر که به منظور فاسد نشدن نیاز به سیستم خنک کننده مصنوعی دارند را فراهم می کند.
کامیون های یخچال دو محفظه ای یکی از انواع کامیون های یخچال هستند که برای نگهداری دو مجموعه کالا در دمای مختلف استفاده می شوند. علاوه بر این کامیون های هم دما نیز برای حمل و نقل مواد غذایی و اقلام غیر غذایی با رعایت الزامات شرایط دمایی سخت ساخته شده اند. مشخصه ی این کامیون ها وجود دیواره های ضخیم و همچنین یک پوشش داخلی غیر اکسید کننده می باشد که باعث کاهش تاثیر مکانیکی بر محموله طی فرایند تحویل می شود.
با استفاده از حمل کالای یخچالی چه نوع کالاهایی را می توان انتقال داد؟
حمل کالای یخچالی به منظور تحویل انواع کالاهایی که فسادپذیر یا بسیار فسادپذیر هستند، بسیار ضروری است. با استفاده از این نوع حمل و نقل طیف وسیعی از کالاها مانند: انواع محصولات غذایی که منشا گیاهی و یا حیوانی دارند، انواع مواد غذایی فرآوری شده، لبنیات و فرآورده های تخمیر شیر، شیرینی جات، محصولات نیمه تمام و انواع مختلفی از محصولات دیگر را می توان انتقال داد.
در واقع انواع مختلفی از محموله هایی که حساس به دما هستند با استفاده از حمل کالای یخچالی در شرایط بهینه و مناسب حمل می شوند. این محموله های حساس به دما شامل گیاهان زنده، محصولات دارویی و شیمیایی مورد نیاز برای آزمایشگاه ها، بیمارستان ها و داروخانه ها و مراکز دیگر، مواد آرایشی و دیگر کالاها می باشد.
حمل و نقل انواع مختلفی از مواد دیگر از جمله محصولات گوشتی، آبمیوه و نوشابه، محصولات شیر شکلات و شیرینی، ماهی و غذاهای دریایی، سبزیجات و میوه، گیاهان و گلها و مواد شیمیایی و دارویی و آرایشی بهداشتی نیز توسط روش حمل کالای یخچالی انجام می شود.
حمل کالای یخچالی به این منظور توسعه یافته است تا کالاهای مختلف بدون تغییر در اندازه، طراوت و تازگی، استحکام و سفتی، بافت، طعم، رنگ، عطر و تعادل شیمیایی آنها به محل تقاضا برسند. 3 مورد از عوامل گرمایی کلیدی که می توانند روی دمای محصولات در طول حمل و نقل تاثیر بگذارند، عبارتند از: دمای خارجی وارد شده به کانتینر در زمان های بارگیری و تخلیه، دمای خود محصول قبل از بارگیری و تهویه تنظیم شده بر اساس نیازهای بار.
راهکاری که برای کاهش اثر دمای خارجی بر کالا در طی زمان حمل و نقل وجود دارد این است که کالاها قبل از بارگیری به طریقی خنک شوند.
ویژگی مواد مورد استفاده برای بسته بندی کالاهای یخچالی
مواد مورد استفاده برای بسته بندی کالاهای یخچالی بایستی ویژگی هایی داشته باشند، از جمله اینکه باید بتوانند رطوبت را تحمل کنند و همچنین جریان هوای عمودی را در میان جعبه ها فراهم کرده تا دما در محدوده ی مطلوب و مناسب حفظ شود.
نحوه ی قرار دادن دسته های جعبه نیز بایستی با دقت انجام شود تا جریان هوا به راحتی و بدون هیچ مانعی امکان پذیر باشد.
به منظور اینکه حمل کالای یخچالی به صورت بهینه انجام شود بایستی دما و رطوبت درون کانتینر با دقت تنظیم شود و همچنین از جریان هوای تازه و یکنواخت اطمینان حاصل شود.
شرایط دمایی مخصوص برای حمل کالاهای یخچالی مختلف
شرایط حمل کالای یخچالی برای هر محصول متفاوت است چرا که برای نگهداری هر محصولی بایستی شرایط دمایی متفاوتی در نظر گرفته شود. این شرایط دمایی بایستی دقیقا متناسب با آن کالای خاص تنظیم شود تا مانع از آسیب سرمازدگی و یخ زدگی شود.
آسیب سرمازدگی در واقع آسیب فیزیولوژیکی به محصولات گرمسیری و نیمه گرمسیری است که در معرض دمای پایین اما نه در حد یخ زدن قرار گرفته اند. به عنوان مثال قهوه ای شدن پوست موز نمونه ای از آسیب سرمازدگی است. این آسیب در دمای سرد کانتینر قابل تشخیص نیست، اما پس از قرار گرفتن در دمای طبیعی محیط به سرعت به صورت تغییر رنگ مشخص می شود. اما آسیب یخ زدگی برای محصولاتی اتفاق می افتد که می توانند دمای سرد را تحمل کنند اما وقتی که به نقطه ی انجماد می رسند دچار این آسیب می شوند.
اهمیت حفظ شرایط مطلوب برای حمل کالای یخچالی
کنترل میزان رطوبت موجود در کانتینر هنگام حمل کالای یخچالی نقش اساسی در رسیدن به شرایط مطلوب برای حمل و نقل کالاهای یخچالی دارد. بنابراین بایستی سطح رطوبت مناسب هنگام حمل بار حفظ شود.
جریان هوای تازه از عوامل مهم دیگر در حفظ شرایط ایده آل برای حمل کالای یخچالی است. مواردی مثل مقدار دی اکسید کربن و اتیلن درون کانتینر را می توان با به جریان انداختن هوای تازه به حداقل رساند و همچنین سطح رطوبت را می توان افزایش داد. اما در این مورد بایستی دقت کافی داشت تا از ورود بیش از حد آب جلوگیری کرد.
تهویه مناسب عامل دیگری است که بایستی در حمل کالای یخچالی به آن توجه داشت چرا که در صورت تجمع دی اکسید کربن باعث جلوگیری از آسیب به کالاها می شود. در اثر مجاورت با مقادیر زیاد دی اکسید کربن، بافت داخلی محصولات تازه دچار تغییر رنگ می شود. گلابی و سیب محصولاتی هستند که در حضور مقادیر بیش از حد دی اکسید کربن در کانتینر در معرض آسیب قرار می گیرند.
عامل دیگری که باید مد نظر قرار بگیرد تولید هورمون اتیلن است که توسط همه ی میوه ها و سبزیجات و گلها تولید می شود و اگر چه برای رسیدن میوه ها ضروری است اما می تواند به کالاهای دیگر مثل سبزیجات آسیب برساند. همانطور که اشاره شد میزان اتیلن موجود در کانتینر را می توان با به جریان انداختن هوای تازه به حداقل رساند و از این مشکل جلوگیری کرد.
با توجه به مطالب بالا می توان نتیجه گرفت که حمل کالای یخچالی از جمله موارد ضروری در رشد تجارت بین المللی است و برای بهینه سازی شرایط حمل مطلوب بایستی نکات مهم و اصولی آن کاملا رعایت شود.