انواع حمل و نقل هوایی
حمل و نقل هوایی یکی از پرکاربرد ترین و جذاب ترین نوع حمل و نقل می باشد که امروزه یکی از پرطرفدار ترین نوع حمل و نقل به شمار می رود. حمل و نقل هوایی فقط به جابجا کردن مسافران محدود نمی شود و علاوه بر مسافران، بسیاری از کالاها و مواد را می توان در سریع ترین زمان ممکن جا به جا کرد.
حمل و نقل هوایی یکی از انواع حمل و نقل است که مسافران و مشتریان هیچ گاه از آن خسته نمی شوند و برای آنها کسل کننده نیست. حمل و نقل هوایی انواعی دارد که بعضی از آن ها صرفا برای جابجایی مسافران است و بعضی دیگر نیز صرفا مخصوص جابجایی کالا می باشد و یک دسته از آن ها هم برای جابجایی مسافران هم برای جابجایی کالا ها استفاده می شود. در ادامه ی این مطلب انواع مختلف حمل و نقل هوایی شرح داده می شود.
عوامل موثر در نحوه حمل و نقل هوایی
روش های مختلف حمل و نقل هوایی به عواملی همچون زمان تحویل، ارزش و قیمت و نیز سایز و وزن و به صورت کلی حجم کالاها بستگی دارد. برای مثال زمانی که کالای مورد نظر چیز با ارزشی مانند پول، طلا و غیره می باشد، این نوع جا به جایی باید در ایمن ترین شکل ممکن آن انجام شود. یا زمانی که کالاهایی با حجم زیاد قرار است جابه جا شود که نیاز به کرایه کردن تعداد زیادی صندلی است، از پرواز چارتر استفاده می شود که در زیر به توضیح بیشتر آن خواهیم پرداخت.
مزایا و معایب حمل و نقل هوایی
علی رغم تمامی مزایای حمل و نقل هوایی، هزینه ی بالای این نوع حمل و نقل مانع از آن می شود که همه ی افراد از آن استفاده کنند و به خاطر هزینه ی بالای آن روش های دیگر را ترجیح می دهند. اما در صورت داشتن توان مالی، این روش جایگزین مناسبی برای روش های قدیمی است که بسیار زمان بر هستند و تضمینی برای رساندن سالم کالا ها نمی دهند. مثلا اقلامی را که باید در مدت زمان کوتاهی به مقصد مورد نظر رساند و همچنین کالاهایی که بسیار با ارزش هستند را می توان با این روش حمل کرد.
سرعت بالای این نوع حمل و نقل تحول گسترده ای در زمینه تجارت بین المللی می باشد. اما همه اقلام را نیز نمی توان با استفاده از این روش جابه جا کرد.
بعضی مواقع در حمل و نقل هوایی کالاهایی جابجا می شوند که این کالا ها سلامت هواپیما را در معرض خطر قرار می دهد. به این نوع کالاها، کالاهای خطرناک می گویند. این کالا ها باید با استفاده از روش هایی بسته بندی شوند که بسیار مطمئن هستند.
برای بسته بندی کالا های خطرناک قواعد و ضوابط مشخص و جهانی وجود دارد و از آنجا که این کالا ها شرایط نگهداری خاصی دارد لذا باید به گونه ای بسته بندی شوند که تحت فشار نباشند و یا در شرایطی که تغییرات دما اتفاق می افتد و در جای مرطوب قرار نگیرند.
مفهوم واردات و صادرات در حمل و نقل هوایی
یکی از مفاهیمی که در حمل و نقل هوایی وجود دارد، مفهوم واردات و صادرات هوایی است. این مفهوم تعریفی مشابه واردات و صادرات مرسوم دارد. واردات و صادرات هوایی یعنی جابجایی تمامی کالاهایی است که با مجوز گمرک کشور مورد نظر به خارج از آن کشور و برعکس آن صورت می گیرد، که با استفاده از وسیله حمل و نقل هوایی انجام می شود.
سه دسته از اقلامی که برای پروسه واردات و صادرات هوایی آماده می شوند شامل: کالا های مشروط، کالاهای مجاز و نیز کالا های ممنوع الصدور می باشند.
مقایسه روش های مختلف حمل و نقل هوایی
یکی از روش های حمل و نقل هوایی که فقط مربوط به جابه جایی مسافران است، پرواز سیستمی می باشد. پرواز های سیستمی پرواز هایی هستند که بلیط آن ها از آژانس های هواپیمایی قابل خریداری است و مزیت قابل توجه این پرواز ها این است که نرخ فروش آن ها ثابت است و به مرور زمان و با نوسان های بازار، قیمت این پرواز ها تغییری نخواهد کرد. بنابراین قیمت بلیط این پرواز ها ثابت است.
یکی دیگر از مزیت های پرواز سیستمی این است که بلیط این پرواز ها قابل تعویض است. مثلا شما بلیطی برای سفر به کشوری رزرو کرده اید اما بنا به مشکلاتی مجبور به کنسل کردن آن می شوید. در شرایط معمول شما باید ضرر و زیانی را متحمل شوید، اما در پرواز های سیستمی شما می توانید بدون پرداخت جریمه، زمان و ساعت بلیط خود را تغییر دهید. این بلیط همچنین برای کودکان نیز مناسب می باشد، زیرا تا قبل از نوجوانی یعنی بین سنین 2 تا 12سال هزینه این نوع بلیط ها به صورت نیم بها است. اما برای بزرگسالان هزینه تغییری نخواهد کرد و نسبت به پرواز های دیگر هزینه ی بیشتری باید پرداخت شود.
دومین روش حمل و نقل هوایی که هم برای مسافران و هم برای کالاها قابل استفاده است، پرواز چارتر است. پرواز چارتر به پروازی گفته می شود که در آن مشتریان می توانند یک پرواز را به صورت کامل یا اینکه تعدادی از صندلی های آن هواپیما را کرایه کنند و در این صورت شما می توانید تمام آن پرواز و یا صندلی ها را برای حمل کالای مورد نظر خود و یا برای رفتن به مسافرت با افراد مورد نظر، در اختیار داشته باشید. اما این نوع پرواز مزایای پرواز سیستمی که در بالا به آن اشاره شد را ندارد.
تفاوت این پرواز با پرواز سیستمی این است که شما نمی توانید ساعت و زمان پرواز خود را تغییر دهید، اگر هم این کار را انجام دهید باید ضرر آن را بپردازید. بنابراین شما مجبورید در زمان مورد نظر سفر کنید یا هزینه کنسل کردن بلیط را بپردازید. همچنین این نوع پرواز هیچ گونه تخفیفی برای افراد در محدوده ی سنی خاص ندارد. یعنی پرواز برای همه ی افراد بالای 2 سال هیچ تفاوتی ندارد.
نوع دیگری از روش های حمل و نقل هوایی که فقط برای جابه جایی کالا است و برای جابه جایی افراد قابل استفاده نیست، پرواز بازرگانی است. پرواز بازرگانی به دو صورت انجام می گیرد که یکی از این روش ها صرفا به وسیله ی هواپیما های باربری انجام می شود، زیرا این یک روش تجاری برای حمل کالا است. این روش، روش کارگو نام دارد که مقرون به صرفه می باشد. روش دیگر در پرواز بازرگانی، روش فریت است. این روش، روش تجاری نیست و معمولا برای جابجایی کالا های مسافرانی می باشد که برای مدت طولانی قصد سفر دارند. مثلا زمانی که فرد می خواهد به کشور دیگری برود و کالای زیادی دارد، کالای خود را می تواند با روش فریت به کشور مورد نظر بفرستد. هر دوی این روش ها در چارچوب قواعد و قوانین مشخصی انجام می شود که توسط آژانس های هواپیمایی تعریف می شود.
با توجه به مطالب بالا می توان نتیجه گرفت که حمل و نقل هوایی به علت مزایایی که دارد بسیار پرطرفدار بوده و مورد توجه واقع شده است. اما در این نوع حمل و نقل نیز بایستی تمامی نکات و ضوابط برای حمل کالا و مسافر به درستی رعایت شود تا منجر به ارتقای این روش و بکارگیری آن در دنیای تجارت بین المللی گردد.