حمل خرده بار (گروپاژ) چیست و چگونه انجام می شود؟
حمل خرده بار یا گروپاژ (Groupage) زمانی انجام می شود که قصد حمل و نقل یک محموله با وزن و حجم کم را داریم. از آنجا که حجم و وزن این محموله کم است، حمل و نقل آن با یک کامیون با ظرفیت کامل و دربست اقتصادی و مقرون به صرفه نمی باشد.
اما اگر این محموله به صورت مشترک با سایر کالاها و در یک کانتینر حمل شود، هزینه های حمل و نقل خرده بارها نیز بین صاحبان کالا تقسیم می شود.
روش حمل خرده بار یا گروپاژ در هر دو مورد واردات و صادرات کالا مورد استفاده قرار می گیرد و کاربرد زیادی در حمل و نقل بین المللی کالا دارد.
کار انتقال زمانی آغاز می شود که وسیله نقلیه با خرده بارها پر شود. گاهی اوقات در حمل خرده بار وسیله نقلیه در چند مرتبه بارگیری و در چند مرتبه هم تخلیه می شود و همین امر موجب طولانی شدن زمان تحویل کالا در این نوع حمل و نقل می گردد. بارهای مختلف را می توان با روش حمل خرده بار یا گروپاژ انتقال داد.
در ادامه ی این مقاله به بررسی مزایا و معایب روش حمل خرده بار و نکاتی که در این نوع حمل و نقل بایستی رعایت شود می پردازیم.
مزایا و معایب حمل خرده بار چیست؟
زمانی که فضای یک کانتینر برای یک محموله ی کوچک و با وزن کم، زیاد است، به منظور صرفه جویی در هزینه، کالاها به صورت حمل خرده بار منتقل می شوند. و به عبارتی صاحب کالا دیگر صاحب کل فضای وسیله نقلیه نمی باشد و تنها بخشی از آن به حمل کالای او اختصاص داده می شود.
همانطور که اشاره شد از جمله مزایای مهم و اصلی حمل خرده بار کاهش هزینه های حمل و نقل کالا است. اما از جمله معایب آن می توان به طولانی شدن زمان حمل و نقل اشاره کرد، که گاهی اوقات منجر به از بین رفتن بازار فروش کالاها می شود.
یکی از مزایای دیگر حمل خرده بار این است که خرده بارها را می توان با انواع وسایل نقلیه مثل کامیون، وانت بار، موتور و هواپیما جابجا کرد. علاوه بر این، تحویل کالا به عنوان بخشی از محموله های گروپاژ بسیار راحت است.
از جمله معایبی که قبلا به آن اشاره شد این است که زمان حمل کالاها در این روش زیاد می شود که اغلب به دلیل اخذ مجوز استاندارد برای برخی خرده بار ها است.
بسته بندی خرده بارها به چه روش هایی انجام می شود؟
از جمله عوامل اصلی که از آسیب به کالاها حین جابجایی جلوگیری می کند، بسته بندی درست و اصولی کالاها می باشد. انواع مختلفی از روش های بسته بندی کالا در حمل خرده بار وجود دارد که شامل: بسته بندی کوچک، جعبه های مقوایی، پالت های پلاستیکی و پالت های چوبی می باشد.
مزایا و معایب انواع روش های بسته بندی خرده بارها
روش بسته بندی کوچک، روشی اقتصادی و به صرفه است. اما به دلیل اینکه برای محیط زیست مضر می باشد نمی توان مجددا از آن استفاده کرد.
جعبه های مقوایی در برابر وزن زیاد محموله، فشار زیاد، رطوبت و تغییرات آب و هوایی حین حمل و نقل، هیچ گونه مقاومتی ندارند که از معایب این روش بسته بندی به شمار می رود. علاوه بر این جعبه های مقوایی نیز برای محیط زیست مضر می باشند.
پالت های پلاستیکی در مقایسه با جعبه های مقوایی از مقاومت بیشتری در برابر عوامل مختلف برخوردارند، اما باز هم ممکن است با وارد آمدن فشار زیاد مقاومت خود را از دست بدهند و خراب شوند. از جمله معایبی که می توان برای پالت های پلاستیکی اشاره کرد، عدم ثبات آنها و به حرکت درآمدن آنها طی مسیر حمل و نقل است که باعث آسیب دیدن کالاها می شود.
اما استفاده از پالت های چوبی نسبت به دیگر روش ها پرکاربردتر است چرا که در مقایسه با روش های دیگر دوام بالاتری دارد. علاوه بر این ضرر کمتری برای محیط زیست دارد و قابل بازیافت می باشد. مزیت دیگر پالت های چوبی این است که فضای کمتری می گیرند.
توضیح طرح لجستیک حمل خرده بار
- حمل بار تک واحدی از انبار تامین کننده مشتری به انبار تجمیع برای تکمیل و بارگیری.
- پردازش و بررسی دقیق بار در انبار تلفیق، که می تواند شامل توزین، جداسازی و بسته بندی مجدد بار و همچنین استفاده از بسته بندی و ظروف اضافی باشد.
- پردازش گمرکی و تهیه سایر اسناد لازم برای حمل و نقل کالا.
- حمل گروپاژ به کشور مقصد از طریق حمل و نقل جاده ای.
- ترخیص کالا از گمرک در کشور مقصد و همچنین پردازش اسناد مورد نیاز برای فروش بیشتر کالا یا استفاده از تجهیزات در کشور مقصد.
- تحویل بار تک واحدی به آدرس مشخص شده.
نحوه برآورد هزینه ها در حمل خرده بار (گروپاژ) به چه صورت است؟
از جمله فاکتورهایی که در تعیین هزینه در این نوع حمل و نقل موثر می باشند، عبارتند از: ارتفاع، وزن، اندازه و ابعاد خرده بارها. افراد کارشناس و مجرب با در نظر گرفتن این فاکتورها، هزینه های حمل خرده بار را به طور دقیق برآورد می کنند.
در حمل خرده بار از چه کانتینرهایی استفاده می شود؟
دو نوع اصلی از کانتینرها به منظور حمل خرده بار به کار گرفته می شود: کانتینرهای FCL و کانتینرهای LCL. در ادامه به شرح این کانتینرها می پردازیم.
کانتینرهای FCL (Full Container Load): کانتینرهای اختصاصی هستند که به منظور حمل بار و کالاهای یک بازرگان در نظر گرفته می شوند. کالای حمل شده توسط این کانتینرها مربوط به یک پروانه گمرکی می باشد. محموله های FCL کل کانتینر را اشغال می کنند یعنی کانتینر در کارخانه بارگیری و مهر و موم می شود و هنگامی که به مقصد می رسد تخلیه می شود. این کانتینرها در واقع با نام کانتینرهای دربستی شناخته می شوند.
کانتینرهای LCL (Less-than Container Load): این کانتینرها حامل کالاهای مربوط به اشخاص مختلف در کنار هم می باشند. برعکس کانتینرهای FCL، کالاهای حمل شده با این کانتینرها مربوط به چند پروانه گمرکی است.
نکات مهم در حمل گروپاژ چیست؟
یکی از نکاتی که در مورد حمل خرده بار در حمل و نقل بین المللی وجود دارد این است که برای تمامی کالاهایی که در کنار هم قرار دارند و به صورت مشترک حمل می شوند، تنها یک بارنامه صادر و در اختیار حمل کننده قرار می گیرد.
زمان تحویل بار بسته به زمان لازم برای تکمیل و بارگیری هر محموله و همچنین مسیر حمل و نقل و عوامل دیگر متفاوت است و ممکن است به طول بینجامد.
نکته ی مهمی که بایستی در مورد حمل خرده بار در نظر داشت، زیادشدن فرایند تحویل کالا به علت توقفات و بارگیری های بین راه است که ممکن است روی تجارت شما تاثیر بگذارد. اما همانطور که گفته شده روشی مقرون به صرفه برای حمل بار می باشد.
عنصر اصلی در زنجیره حمل و نقل گروپاژ، تلفیق محموله های کوچک از کالاهای مختلف در انبار است. بنابراین انبارهای تلفیقی به عنوان مراکز مهم و اصلی برای حمل و نقل منظم و درست محموله های خرده بار نقش اصلی را در این نوع حمل و نقل کالا ایفا می کنند.
روش حمل خرده بار یا همان گروپاژ نه تنها در حمل و نقل بین المللی کاربرد فراوانی دارد بلکه به منظور جابجایی بین شهری خرده بارها نیز بسیار پرکاربرد می باشد، چرا که هزینه کمتری برای آن پرداخت می شود.