کراس استافینگ چیست؟
امروز می‌خواهیم شما را با یکی از روش‌های حمل و نقل کالا به نام کراس استافینگ (cross stuffing) آشنا کنیم. همان‌طور که می‌دانید تجارت کالا و صادرات و واردات در دنیای مدرن رشد زیادی داشته و از شیوه‌های مختلفی برای نقل و انتقال کالاها استفاده می‌شود.
در روش کراس استافینگ به طور کلی کانتینرهای حاوی مرسولات با همدیگر تعویض شده و از یک کشتی به کشتی دیگری انتقال داده می‌شوند. این شکل از نقل و انتقال کالا در حمل و نقل دریایی به منظور تحقق بخشیدن به اهداف بازرگانی و صادرات و واردات اهمیت زیادی دارد. البته معمولا این شیوه را در موارد خاص استفاده می‌کنند و بهتر است که در صورت عدم وجود موانع از سایر روش‌های جایگزین استفاده شود.
کاربردهای کراس استافینگ در شرایط خاص:
دور زدن محدودیت گنجایش بندرهای کوچک
حتما برایتان سوال پیش آمده که منظور ما از به کارگیری روش کراس استافینگ در موارد خاص چیست؟ یکی از دلایلی که ممکن است نتوان کالاها را به صورت مستقیم بارگیری یا تخلیه کرد، بحث محدودیت بنادر است. با یک مثال موضوع را برایتان شفاف تر می‌کنیم. فرض کنید که یک بندر گنجایش محدودی داشته باشد. در این حالت ممکن است امکان پهلو گرفتن کشتی با حجم زیاد نباشد. پس باید به دنبال راهکار مناسبی برای ارسال مرسوله بود. در چنین شرایطی کشتی خارج از بندر متوقف می‌شود و کار انتقال کانتینرها به کشتی‌های کوچک انجام می‌پذیرد.
کشتی‌های کوچک با پهلو گرفتن در بندر بارها را تخلیه می‌کنند. اگر این روش نباشد، امکان ورود بسیاری از کالاها به چنین مقصدهایی وجود نخواهد داشت. بحث محدودیت بنادر و گنجایش آن‌ها مختص کشورهای کوچک نیست و این مسئله ممکن است در بنادر کشورهای بزرگ هم وجود داشته باشد.
اگر بنادر کوچک با گنجایش کم بخواهند کالایی را صادر کنند هم کار به همین منوال است. بارگیری ابتدا توسط کشتی‌های کوچک انجام شده و سپس به کشتی‌های بزرگ انتقال بار انجام می‌شود. روش کراس استافینگ باعث شده تا بنادر کوچک هم بتوانند کالاهای خود را از مبدا به مقصد‌های دور در سراسر دنیا ارسال کنند.
واردات کالا
عبور از تحریم‌های اقتصادی و سیاسی جهت صادرات و واردات
از دیگر کاربردهای کراس استافینگ در موارد خاص، استفاده از آن به منظور عبور کردن از تحریم‌هاست. این روش مخصوصا در شرایط فعلی کشور ما بسیار کارآمد است. به دلیل شرایط تحریم برخی از کشورها هستند که به کشتی‌هایی که هویت آن‌ها ایرانی باشد یا هویتشان مربوط به کشور تحت تحریم باشد، اجازه پهلو گرفتن نمی‌دهند. در این شرایط تجار برای دور زدن تحریم‌ها از روش کراس استافینگ جهت صادرات و واردات کالا استفاده می‌کنند. خوشبختانه با این روش آثار سوء تحریم بر بازار صادرات و واردات تا حد قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند.
مراحل کراس استافینگ
کراس استافینگ نیز مانند سایر روش‌های انتقال کالا، یک سری مدارک و مراحلی نیاز دارد. در ابتدا باید نامه کشتیرانی به محل نگهداری کانتینرها ارائه شود و بعد از تحویل مدارک مربوطه به واحد عملیات، کارهای ثبت و پذیرش انجام می‌شود. سپس به منظور انتقال کانتینر، بارشمار و کشنده در ترمینال حضور پیدا می‌کنند. کانتینرها ثبت سیستمی شده، و بارها داخل کانتینر قرار داده می‌شوند. بار در نهایت چک شده و محوطه پلمپ می‌شود. سپس کانتینر در لیست کشتی توسط متصدی قرار می‌گیرد و بعد از تحویل کانتینر، رسیدهای مربوطه دریافت می‌گردد.
مزیت‌ها و معایب کراس استافینگ
کراس استافینگ به عنوان یک روش حمل و نقل کالا برای صادرات و واردات مزایا و معایبی دارد. در بحث‌های پیشین به استفاده از این روش در شرایط خاص اشاره کردیم.
در واقع دور زدن تحریم‌های سیاسی و اقتصادی و عبور کردن از محدودیت‌هایی که برای بندرهای کوچک وجود دارد، بزرگترین مزیت‌های این روش هستند؛ زیرا صادرات و واردات به کمک این روش، رونق خود را از دست نمی‌دهد. هم‌چنین کشورها و بنادر در شرایط خاص و اعمال محدودیت هم می‌توانند به رقابت با دیگران بپردازند. با این حال معایبی برای این روش وجود دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم. همراه ما باشید.
یکی از معایب کراس استافینگ، مسئله زمان‌بر بودن آن است. علت هم این است که تخلیه یا بارگیری کشتی به صورت مستقیم در بنادر انجام نمی‌شود. کشورهایی که بنادر کوچک دارند یا در شرایط تحریم هستند، مجبورند زمان زیادی را بدین شکل صرف صادرات و واردات کالا کنند.
علاوه بر زمان‌بر بودن، نقل و انتقال کالا به این شیوه برای چنین کشورهایی هزینه‌های بیشتری را به بار می‌آورد. از طرف دیگر شرایط خاصی برای به کارگیری این روش لازم است. به طور مثال تجهیز یکی از کشتی‌ها به جرثقیل برای انتقال بار می‌تواند دشوار باشد. شرایط آب و هوایی نیز اگر نامساعد باشد در استفاده از این روش با محدودیت مواجه خواهیم شد.
سخن پایانی
در این مقاله تا حد امکان به بررسی نکات لازم پیرامون کراس استافینگ پرداختیم. علیرغم تمامی معایبی که در قسمت قبل به آن‌ها اشاره نمودیم، در شرایط امروز، استفاده از این روش برای بازرگانان داخلی اجتناب ناپذیر است. انعقاد قرارداد با یک شرکت کشتیرانی معتبر در این راستا می‌تواند معایب و مخاطرات احتمالی را به حداقل ممکن برساند.
تجار ایرانی به منظور صادرات محصولات پس از بارگیری کشتی‌های داخلی آن‌ها را راهی می‌کنند. بار این کشتی‌ها در بندرهای کشورهای دیگر به کشتی‌هایی با پرچم غیر ایرانی منتقل شده و در نهایت به مقصد اصلی رهسپار می‌شود. امیدواریم نکات مذکور سوالات و ابهامات شما در این زمینه را رفع نموده باشد.